Toplumda her 100 kişiden 80’i hayatının bir döneminde bel ağrısından yakınır. Bel ağrısı olan hastaların %70 – 85’i 6 hafta içinde kendiliğinden iyileşir. Bel ağrısı; kas spazmı, bel kayması, kireçlenme, romatizma, kemik erimesi, omurlarda kırık ve bel fıtığı gibi çeşitli nedenlerden oluşabilir.
Bel ağrılarının ancak %2’si bel fıtığıdır. Gerçek bel fıtıklarının ancak %15’i cerrahi tedavi gerektirir. Belinizi en iyi siz, kendiniz koruyabilir ve ağrıdan uzak tutabilirsiniz. Bu yolda sadece DOKTORUNUZ size yardımcı olabilir.

Bel Ağrısının Nedenleri:

Kötü Duruş, Beli Kötü Kullanma:
Uzun süre aynı pozisyonda durmak belinizin en büyük düşmanıdır. Günlük hayatta bel mekaniğine uygun olmayan her yanlış hareket veya kötü duruş belinizde yıpranmaya neden olacaktır.

Bel Tutulması, Kas Spazmı:
Genellikle beli destekleyen kasların veya bağların aşırı gerilmesi veya kopmasıyla oluşur. Ağır bir şey kaldırmak, atlamak, düşmek ve spor aktivitesi bel tutulmasına neden olabilir. Vücudun buna cevabı ağrılı kas spazmıdır. Mevsimsel ısı değişimleri, rüzgar ve hava akımı kas spazmını arttırır.

Bel Fıtığı, Disk Kayması:
Her iki bel omuru arasında yastık görevi yapan jölemsi kıkırdak dokunun kayması veya taşmasıdır.
Bu kıkırdak parçası belden çıkarak bacağımıza, ayağımıza giden sinire baskı yaparak ağrıya ve siyatik şikayetlerine sebep olur. Öksürmekle, ıkınmakla, hapşırmakla bel ve bacak ağrısı artar. Hastaların çoğu yatak istirahati ve ilaç tedavisi ile şikayetlerinden kurtulur.
Sinir ve omuriliğe bası devam ederse; bacak kaslarında kuvvet kaybı, his kusuru, reflekslerde azalma, idrar tutamama gibi şikayetler oluşabilir. O zaman tedavi cerrahidir.

Omurga Kanalında Daralma (Darkanal-Omurga Stenozu):
Omurilik ve sinirlerinin geçtiği kanalların daralması, sinirleri sıkıştırması ile oluşur.
İleri yaşlarda özellikle belli bir mesafe yüründüğünde bacaklarda ağrı, uyuşma ve topallama ile kendini gösterir.

Omurlarda Kayma (Spondilolistezis) ve Biçim Bozuklukları:
Bel omurlarının birbirlerinin üzerinden kaymasıyla karakterize “Spondilolistezis” de bel ağrısı sebebidir. Hareketle ağrı artar.
Ayrıca beldeki eğrilikler (skolyoz), düzleşmeler (lordoz), beldeki açıklıklar (spina bifida), fazla veya eksik bel omuru (lumbalizasyon- sakralizasyon) bel ağrısı nedeni olabilir.

Gerilim, Stres, Sigara:
Bel ağrısını arttıran ve kronikleştiren en önemli sebeptir. Ekonomik, sosyal ve psikolojik sorunlarınız bel ağrısını attırır.
Gülmek, çalışmak, sosyal uğraşılar ve hayata bağlılık bel ağrısına karşı en önemli silahımızdır.
Sigara içenlerde bel bölgesine giden damarlarda tıkanıklıklar oluştuğundan diskte harabiyet daha hızlı, kemikte iyileşme daha geç olur.

Fazla Kilo:
Belimizin taşıdığı yük miktarını artırdığı için sakıncalıdır.

Kireçlenme-Osteoartirit: 
Yaşın ilerlemesi ile kemik yapıda, bağlarda ve disklerde yıpranma başlar.
Kemik kalsiyum içeriğini kaybeder ve daha kolay kırılır. Bunu engellemek için vücut doğal tepki olarak bu yıpranmış dokuları kireçlendirir ve buraları hareketsiz kılmak ister.
Oluşan yeni kemikçikler, taşlaşmış bağlar ve daralmış disk mesafeleri sinirlere bası yaparak sırt, bel, bacak ve genel vücut ağrısına sebep olabilir.

Osteoporoz, Kemik Erimesi:
Osteoporoz temel olarak kadın hastalığıdır. Kemiklerde kofluğa ve yumuşamaya yol açarak kolay kırılmaya ve dolayısıyla ağrıya sebebiyet verir.
Beslenmede kalsiyum ve D vitamini eksikliği, hareketsiz yaşam, erken menopoz, aşırı alkol tüketimi, sigara, kortikosteroidler osteoporoz riskini arttırır.

Romatizma:
Vücudun bağışıklık sisteminin kendi öz hücrelerine savaş açması sonucu gelişir. Omurgadaki normal kemik ve kıkırdak dokuları hasara uğrar.
Romatoid Artrit, Ankilozan Spondilit gibi hastalıklar eklemlerde ağrı ve şişmeye sebebiyet verir ve günlük hareketi kısıtlar.
Sabahları görülen eklem sertliği ve tutulmalar romatizmal hastalıklar için uyarıcıdır.
Risk Faktörleri
• Hareketsiz iş ve yaşam düzeni olanlar. (Büro işi vb.)
• Ağır kaldıranlar, eğilme-bükülme hareketini yanlış yapanlar.
• Uzun süreli araç kullananlar. (Şoförler vb.)
• Doğuştan belinde kayma olanlar.
• Fazla kilolular, oburlar.
• Zayıf bel ve karın kasları olanlar.
• Vücut mekaniği ve duruşu bozuk olanlar.
• Ortası çukurlaşmış yataklarda uyuyanlar.
• Hamileliğin son aylarında olanlar.
• Yüksek riskli sporlarla uğraşanlar. (Halter, kürek vb.)
• Sigara içenler. (Sigara disklerin beslenmesini bozar)
• Ruhsal ve duygusal gerginlik yaşayanlar. (Stres, Depresyon)
Risk altındadırlar!

Konservatif Tedavi:

4-7 gün ortopedik bir yatakta dizler hafif karına doğru çekik şekilde yatak istirahati idealdir. Uzun süre yatmak kasları zayıflatır, iyileşme süresini geciktirebilir.
İlaçlar :
• Ağrı Kesiciler: Ağrıyı azaltır.
• Ağrı Dindirici Preparatlar ve Bantlar (Yakı, ağrı bantları, jeller, bitkisel ürünler, pomatlar…vs) : Ağrıyı azaltır.
• Antienflamatuar İlaçlar: Belde enflamasyonu önleyerek ödemi çözer ve ağrıyı keser.
• Kas Gevşetici İlaçlar: Kas spazmını çözer, sinir iritasyonunu azaltır.
• Anti-depresanlar: Bel ağrısı tedavisinde ilk tedavi seçeneği değildir. Mutlaka kronik dönemde ve doktor denetiminde kullanılmalıdır.

Fizik Tedavi:

Bel ağrısında ilk 48 saatte soğuk uygulaması ödemi azaltırken, geç dönemde sıcak uygulaması kas spazmını ve oluşmuş ödemi çözer.
Masaj, Hidroterapi (su tedavisi), Ultrason, Elektrikli Sinir Dalgaları (TENS) diğer tedavi yöntemleri olup mutlaka uzman kişilerce uygulanmalıdır.
Bel Kuşakları ve Korseler: Takılan bel kuşakları hatırlatıcı olması sebebiyle bel hareketlerinin daha dikkatli yapıldığı kesindir. Ayrıca beli sıcak tutar.
Korse uygulaması genel olarak psikolojik destek ve ameliyat sonrası iyileşme evresinde kullanılması dışında önerilmemektedir.
Korse uygulaması vücudun doğal korsesi olan kasları güçsüzleştirmekte, bu da iyileşmeyi geciktirmektedir.

Omurgaya El ile Müdahale, Bel Çektirme (Şiropraksi): 

Bu müdahale şeklinin nasıl yararlı olduğu bilinmemektedir. Ancak bel ağrılı çok sayıda hasta bu yöntemin üstünlüğüne inanmaktadır.
Ciddi bel fıtığı, romatizma yakınmaları, tümör, enfeksiyon gibi ciddi rahatsızlığı olanların uzak durması gerekmektedir. Düzeltmek adına sonuç daha da kötü olabilmektedir.

Enjeksiyon Tedavisi:

Ağrıya neden olan yeri bulup oraya ağrı oluşumunu engelleyen ilaçlar verilebilir. Tedavi dışında tanı koymakta da yardımcıdır.
Akupunktur, Biyolojik Geri İletim (Biyoenerji): Kısa süreli düzelme sağlamakla birlikte bel ağrılarının önlenmesi ve iyileşmesindeki etkisi kanıtlanamamıştır.
Eğitim (Bel Okulları, İş Ortamı): Bel okulları günlük hayatta yanlış bel hareketlerini tanıtarak pratik bilgiler verir. Belimizin güçlü ve hareketli olması sağlanır.
Çalışma şartlarının ve iş ortamının beli koruyacak şekilde iyileştirilmesi hedeflenir.

Gerginliği- Stresi Azaltma ve Egzersiz: 

Gerginlik- stres belimizin en önemli düşmanıdır. Yasaklar, iş ortamının stresi, biriken borçlar, aile kavgaları ve ekonomik sorunlar gerginliği her zaman arttırır. Stres ve gerginlik kaslarımızın kasılmasına sebep olur. Yaşam biçimimizde gerginliği azaltma yollarından birkaçı şunlardır:
• Düzenli egzersiz
• Tatil
• Sauna / Jakuzi / Kaplıca
• Masaj
• Yoga / meditasyon
• Hobiler
• Sosyal uğraşılar
• Güzel sanatlar
• Uygun ilişkiler, motivasyon

Kimlere Cerrahi Tedavi Önerilir?
• Omurgada tümörü veya apsesi olanlara,
• İdrar ve dışkı denetimini yitirenlere (Kauda Eküina Sendromu), (Acil Cerrahi tedavi gerektirir)
•İlerleyici kas gücü kaybı, duyu ve refleks kaybı olanlara, (Nörolojik defisiti olanlar)
•Tedaviye rağmen şikayetleri 4-6 hafta sürenlere,
•Bazı tip omurga kırığı olanlara,
•Omurgada Spondilolistezis (Bel kayması) veya Anormal bel hareketliliği (İnstabilite) olanlara,
•Yapılan radyolojik incelemelerle (Myelogram, BT, MRI) tanısı doğrulananlara cerrahi tedavi önerilir !!!